diskpart — kompletny przewodnik po zaawansowanym zarządzaniu dyskami w Windows 10/11

diskpart to wbudowane narzędzie wiersza poleceń Windows do zarządzania dyskami, partycjami i woluminami. Umożliwia tworzenie/usuwanie partycji, formatowanie, nadawanie liter dysków, zmianę stylu partycji (MBR/GPT), rozszerzanie i zmniejszanie woluminów oraz diagnozowanie problemów (RAW, brak litery, blokada „tylko do odczytu”). Działa w Windows 10 i Windows 11 i wymaga uruchomienia z uprawnieniami administratora.

Spis treści

1. Jak uruchomić diskpart (Windows 10/11)
2. Składnia i najważniejsze komendy
3. Przydatne scenariusze — krok po kroku
4. Konwersja MBR ↔ GPT i styl partycji
5. Rozszerzanie i zmniejszanie woluminów
6. Rozwiązywanie problemów (błędy i blokady)
7. FAQ (schema.org)
8. Bezpieczeństwo i dobre praktyki

Jak uruchomić diskpart (Windows 10/11)

1. Naciśnij Start, wpisz cmd.
2. Kliknij prawym przyciskiem Wiersz polecenia → Uruchom jako administrator.
3. Wpisz diskpart i naciśnij Enter.

W PowerShell działa analogicznie — uruchom PowerShell jako administrator i wpisz diskpart.

Składnia i najważniejsze komendy

diskpart [opcje] — po uruchomieniu przechodzisz do interaktywnej konsoli. Poniżej zestaw najczęściej używanych poleceń:

Przydatne scenariusze — krok po kroku

1) Sformatowanie i odblokowanie pendrive’a (usuń „tylko do odczytu”)

diskpart
list disk
select disk <NR_PENDRIVE>
attributes disk
attributes disk clear readonly
clean
create partition primary
format fs=exfat quick
assign letter=E
exit

Wskazówka: exfat jest dobry do dużych plików i kompatybilny z wieloma systemami. Dla starszych urządzeń wybierz fat32.

2) Usuwanie problemu „dysk RAW / brak litery”

diskpart
list volume
select volume <NR>
format fs=ntfs quick
assign letter=F
exit

3) Przywrócenie pełnej pojemności po narzędziach ISO/instalatorach

diskpart
list disk
select disk <NR_NOŚNIKA>
clean
create partition primary
format fs=exfat quick
assign
exit

4) Tworzenie bootowalnego pendrive’a (tryb BIOS/MBR)

diskpart
list disk
select disk <NR_USB>
clean
create partition primary
select partition 1
active
format fs=fat32 quick
assign letter=U
exit

Następnie skopiuj pliki instalacyjne (FAT32 ma limit pliku 4 GB; dla większych plików użyj exfat lub podziel install.wim, albo zastosuj narzędzia producenta).

5) Szybkie wyczyszczenie i przygotowanie nowego dysku (UEFI/GPT)

diskpart
list disk
select disk <NR_NOWEGO_DYSKU>
clean
convert gpt
create partition primary
format fs=ntfs quick
assign letter=G
exit

Konwersja MBR ↔ GPT i styl partycji

UEFI preferuje GPT; legacy BIOS — MBR. Zmiana stylu wymaga zwykle pustego dysku:

diskpart
select disk <n>
clean
convert gpt   
exit

Uwaga: clean usuwa układ partycji; przed konwersją wykonaj kopię zapasową.

Rozszerzanie i zmniejszanie woluminów

Rozszerzanie (extend)

diskpart
select volume <n>
extend
exit

Wymaga przyległego nieprzydzielonego miejsca (na tym samym dysku). RAID/dyski dynamiczne mają inne ograniczenia.

Zmniejszanie (shrink)

diskpart
select volume <n>
shrink desired=20480
exit

Jeśli nie można zmniejszyć, wyłącz plik stronicowania/hibernację i defragmentuj, by przesunąć nieprzenośne pliki.

Rozwiązywanie problemów (błędy i blokady)

• „Media is write protected” / „Nośnik jest chroniony przed zapisem”
  Spróbuj: attributes disk clear readonly. Jeżeli nośnik ma przełącznik sprzętowy — ustaw go na „odblokowany”.
• „Virtual Disk Service error”
  Uruchom CMD jako administrator; sprawdź czy VDS działa (services.msc → Usługa dysków wirtualnych). Czasem pomaga rescan.
• Dysk „No Media” / 0 B
  To zwykle awaria firmware/elektroniki nośnika — diskpart nie pomoże. Sprawdź zarządzanie dyskami, SMART (CrystalDiskInfo). Rozważ wymianę.
• „Access is denied” / „Odmowa dostępu”
  Zamknij aplikacje blokujące wolumin (Explorer, antywirus), odmontuj wolumin (remove letter=…), uruchom jako admin.
• Nie można oznaczyć „active”
  „Active” dotyczy MBR/BIOS. Dla UEFI/GPT używa się partycji EFI (FAT32), a nie flagi „active”.

FAQ: diskpart (Windows 10/11)

Bezpieczeństwo i dobre praktyki

• Uważnie wybieraj dysk — sprawdzaj rozmiar i numer (list disk), by nie wyczyścić nie tego nośnika.
• Kopia zapasowa — przed clean/delete/convert zrób backup.
• Admin — uruchamiaj CMD/PowerShell jako administrator.
• UEFI/GPT vs BIOS/MBR — dobierz styl partycji do trybu uruchamiania systemu.
• Antywirus i aplikacje — mogą blokować operacje; zamknij okna eksploratora, wysuń woluminy.